BİLİM KÜLTÜR YAYINLARI 4. SINIF TÜRKÇE DERS KİTABI
ÇAĞDAŞ YAŞANTI
Atatürk’ün askerlik ve siyasi hayatı, başarılarla doludur. O, daha askerî lisedeyken vatan ve millet sorunlarıyla ilgilendi. Harp Okulunda okurken padişahın ülkeyi iyi yönetemediğini gördü. O yıllarda Osmanlı Devleti, girdiği her savaşta yeniliyordu. Türk milleti, baskı altında ve yokluk içinde yaşıyordu. Atatürk, vatanın ve milletin içinde bulunduğu bu duruma çok üzülüyor, kurtuluş çareleri arıyordu.
Atatürk, 5. Ordu emrinde yüzbaşı rütbesi ile çalışırken arkadaşları ile birlikte Şam’da “Vatan ve Hürriyet” adında bir dernek kurdu. Bu derneği kısa sürede geliştirdi, başka şehirlerde şubelerini açtı. Atatürk, Selânik’teki 3. Orduya tayin edilince Vatan ve Hürriyet derneği, İttihat ve Terakki derneği ile birleşip büyüdü. İttihat ve Terakki derneğinin baskısıyla padişah 1908’de II. meşrutiyet yönetimini kurmak zorunda kaldı. Çanakkale Boğazı’ndan geçirtmedi.
Birinci Dünya Savaşı’nın sonunda Mondros Ateşkes Antlaşması imzalanınca İstanbul, düşmanlar tarafından işgal edildi. Yunanlılar, İzmir’e asker çıkarttı. Antalya ve Konya’yı İtalyanlar; Adana, Gaziantep, Kahramanmaraş ve Şanlıurfa’yı Fransızlar işgal etti. Rumlar Trabzon’da, Ermeniler Doğu Anadolu’da devlet kurmaya çalıştılar. Böylece Türk yurdu Anadolu, düşmanlar tarafından paylaşılıyor, Türk milletinin bağımsızlığı elden gidiyordu. Atatürk, yurdumuzu ve milletimizi, içinde bulunduğu bu kötü durumdan kurtarmak için 19 Mayıs 1919 tarihinde Samsun’a çıktı. Samsun’dan Havza’ya, oradan Amasya’ya geçti. Yurdun her tarafına gönderdiği yazılarla Türk milletini savaşa hazırladı. Erzurum Kongresini topladı. Kongrede vatanın parçalanmaz bir bütün olduğuna, Türk milletinin, vatanı düşmanlardan temizleyinceye kadar çarpışmaya devam edeceğine karar verildi. Kurduğu düzenli ordunun başına geçti. Kurtuluş Savaşı’nı kazanarak yeni bir Türk devleti kurdu.
Atatürk’ün düşünce hayatı, akıl ve bilime dayanır. O, aklın ve bilimin kabul edemeyeceği hiçbir şeye inanmazdı. Doğruları, akılcı ve bilimsel yaklaşımlarla arayıp bulurdu. Atatürk, bu konuda şöyle dedi: “Dünyada her şey için, medeniyet için, hayat için, başarı için en gerçek yol gösterici bilimdir, fendir.” Akıl ve bilime inanan Atatürk, savaşı sevmezdi. Bunun için “Yurtta sulh, cihanda sulh.” ilkesini benimsedi. Vatanına, milletine zarar vermeyen her ülke ile dayanışma ve barış içinde yaşamak istedi. Başarılı bir asker olan, akıl ve bilime inanan, barışı seven Atatürk, çağdaş bir devlet kurdu. Biz, bugünkü çağdaş yaşantımızı Atatürk’e borçluyuz.
Hüseyin Hüsnü TEKIŞIK - Sezgin ALPASLAN
İlkokullarda Atatürkçülük
(Düzenleme yapılmıştır.)
ÇAĞDAŞ YAŞANTI
SERBEST OKUMA METNİ
DEĞERLENDİRME TESTİ
1- Atatürk vatan, millet meseleleri ile ne zamandan itibaren ilgilenmeye başlamış?
A) Başkomutan olduktan sonra
B) Lise yıllarından itibaren
C) Cumhurbaşkanı olunca
D) Düşman yurdumuzu işgal edince
2- Atatürk, “padişahın ülkeyi iyi yönetemediğini” ne zaman fark etti?
A) Askeri lisedeyken
B) Cumhurbaşkanı olunca
C) Harp okulundayken
D) Düşman yurdumuzu işgal edince
3- Atatürk 5. Ordunun emrinde çalışırken rütbesi aşağıdakilerden hangisiydi?
A) Başkamutan B) Albay
C) Binbaşı D) Yüzbaşı
4- Atatürk 5. Ordunun emrinde iken nerede görev yapıyordu?
A) Samsun B) Selanik
C) Şam D) Çanakkale
5- Atatürk 5. Ordunun emrindeyken hangi derneği kurmuştur?
A) İttihat ve Terakki B) Vatan ve Hürriyet
C) Taşnak ve Hınçak D) Terakkiperver İnsanlar
6- II. Meşrutiyet yönetiminin ilan edilmesinin sebebi aşağıdakilerden hangisidir?
A) Yurdumuzun işgal edilmiş olması
B) Kurtuluş Savaşı’nın başlaması
C) İttihat ve Terakki Derneği’nin baskısı
D) Halkın isyanı
7- Birinci Dünya Savaşı’nı sona erdiren antlaşma aşağıdakilerden hangisidir?
A) Sevr Barış Antlaşması
B) Mondros Ateşkes Antlaşması
C) Lozan Barış Antlaşması
D) Ankara Antlaşması
8- Birinci Dünya Savaşı sonunda Yunanlılar hangi ilimizden başlayarak yurdumuzu işgal etmeye başladılar?
A) İzmir B)İstanbul C)Samsun D)Çanakkale
9- Antalya ve Konya’yı hangi ülkenin askerleri işgal etmiştir?
A) İngiltere B) Yunanistan
C) Rusya D) İtalya
10- Rumlar hangi ilimiz civarını işgal etmişler?
A) Adana B) Trabzon C) Van D) İzmir
11- Doğu Anadolu Bölgesi’nde devlet kurmaya çalışan millet aşağıdakilerden hangisidir?
A) İtalyanlar B) Yunanlılar
C) Ermeniler D) Ruslar
12- Aşağıdaki yerlerden hangisi Atatürk’ün yurdumuzu kurtarmak için toplantı yaptığı yerlerden biri değildir?
A) İstanbul B) Samsun
C) Amasya D) Erzurum
13- Parçaya göre, Atatürk’ün düşünce hayatı neye dayanır?
A) Akıl ve bilime dayanır. B) Dine dayanır.
C) Gelenek ve göreneklere dayanır.
D) Demokrasiye dayanır.
14- Atatürk’e göre insanların tek rehberi ne olmalıdır?
A) Bilim ve Fen B) Kültür ve Edebiyat
C) Edebiyat ve Matematik D) Kitaplar
15- Aşağıdaki kavramlardan hangisi Atatürkçü düşünce ile bağdaşmaz?
A) Bağımsızlık B) Demokrasi
C) Bilim D) Monarşi
16- Aşağıdaki yerlerden hangisi Fransızları işgal ettiği yerlerden biri değildir?
A) Şanlıurfa B) Gaziantep
C) Trabzon D) Adana
17- “Vatanın parçalanmaz bir bütün olduğuna, Türk milletinin, vatanı düşmanlardan temizleyinceye kadar çarpışmaya devam edileceğine”
hangi kongrede karar verildi?
A) Amasya B) Erzurum
C) Sivas D) Samsun
18- Atatürk, Kurtuluş Savaşı’nı ne zaman başlattı?
A) 23 Nisan 1920 B) 29 Ekim 1923
C) 10 kasım 1938 D) 19 Mayıs 1919
19- Ülkemizin yönetim şekli aşağıdakilerden hangisidir?
A) Monarşi B) Oligarşi
C) Cumhuriyet D) Demokrasi
20- Aşağıdakilerden hangisi Birinci Dünya Savaşı sonrasında yurdumuzu işgal eden devletlerden biri değildir?
A) Almanya B) İtalya
C) İngiltere D) Yunanistan
0 yorum:
Yorum Gönder