NEDEN (SEBEP) SONUÇ İLİŞKİSİ
“Çünkü, olduğu için, için, bu yüzden, bu sebeple, bu nedenle, bunun için” gibi ifadeler, düşünceler, olaylar vb. durumlar arasında sebep-sonuç ilişkisi kurar.
Arkadaşına bayram olduğu için hediye aldı.
NEDEN SONUÇ
Paltosunu giyindi çünkü hava soğuktu.
SONUÇ NEDEN
Çay çok demliydi o nedenle içemedi.
NEDEN SONUÇ
Asansörden korktuğu için merdivenden çıktı.
NEDEN SONUÇ
Kirli suda yüzdü bunun için hasta oldu.
NEDEN SONUÇ
Açıkta satılan simidi yedi bu yüzden hastanelik oldu.
NEDEN SONUÇ
Çok hasta olduğu için okula gelmedi.
NEDEN SONUÇ
ersine çalışmadığı için zayıf aldı.
NEDEN SONUÇ
KARŞILAŞTIRMALI İFADELER
“Gibi, aynısı, farklı olarak, kadar, daha vb. ifadeler karşılaştırma kuran ifadelerdir.
Muz da çilek kadar lezzetli meyvedir.
(Cümlesinde muz ile çilek karşılaştırılmıştır.)
Senin ayakkabının aynısı bende var.
(Cümlesinde ayakkabılar karşılaştırmıştır.)
Ağrı Dağı, Uludağ’dan daha yüksektir.
(Ağrı Dağı ile Uludağ’ın yüksekliği karşılaştırılmıştır.)
Japonlar Çinlilerden daha kısa boyludur.
(Japonlar ile Çinlilerin boyları karşılaştırılmıştır.)
Türkçe dersini de matematik dersi kadar severim.
(Türkçe dersi ile matematik dersi karşılaştırılmıştır.)
BENZETME İFADESİ
“Gibi” kelimesini benzetme kullanırız.
Ayşe, kaplumbağa gibi yavaş yürüyor.
(Cümlesinde Ayşe’nin yürümesi kaplumbağanın yavaş yürümesine benzetilmiştir.)
Ali, tavşan gibi hızlı koşuyor.
(Ali’nin koşması tavşanın hızlı koşmasına benzetilmiştir.)
Mehmet, Ahmet gibi konuşuyor.
(Mehmet’in konuşması Ahmet’in konuşmasına benzetilmiştir.)
Yeşim’de Rabia gibi sessiz konuşuyor.
(Yeşim’in konuşması Rabia’nın konuşmasına benzetilmiş.)
KESİNLİK İFADESİ
Bir cümleye “VE” kelimesi kesinlik ifadesi verir.
Sınıfımızı Ali, Ayşe ve Zeynep temsil edecek.
(Sınıfımızı üç kişi temsil edecek.)
Lokantada pilav, salata ve yoğurt yiyeceğim.
(Lokantada üç yiyeceği de yiyeceğim.)
Cumhuriyet Bayramı’nda Hacer ve Aleyna görev alacak.
(Hacer ve Aleyna görev alacak)
Anneme kazak ve etek alacağım.
(Kazak ve etek alacağım.)
ÇELDİRİCİ İFADE
Bir cümlede çeldirici bildiren ifade “VEYA” kelimesidir.
Sınıfımızı Ali, Ayşe veya Zeynep temsil edecek.
(Herhangi bir veya iki kişi temsil edecek.)
Lokantada pilav, salata veya yoğurt yiyeceğim.
(Hepsini değil birini veya iki tanesini yiyeceğim.)
Cumhuriyet Bayramı’nda Hacer veya Aleyna görev alacak.
( İki kişiden biri görev alacak)
Anneme kazak veya etek alacağım.
(Ya kazak alacağım ya da etek alacağım.)
İSTENİLEN SONUCA ULAŞMA İFADESİ
Bir şeye, olaya veya amaca ulaşmak için elinden geleni yapmış olup, sonuca ulaşılmasıdır. İstenilen sonuca ulaşma ifadesi olan cümlelerde “ sonunda, nihayet” kelimelerini kullanırız.
Bunca yıl bekledim sonunda anneme kavuştum.
Çok çalıştı sonunda matematiği öğrendi.
Sabırla bekledim nihayet problemi çözdü.
Sonunda talih bana güldü.
Nihayet sınavı kazandı.
Çok çile çekti sonunda o da mutlu oldu.
FAKAT, AMA, LAKİN
Çok çalıştı ama sınavı kazanamadı.
Okuyorsun fakat anlayamıyorsun.
Matematiğin iyi lakin bu problemi çözemedin.
Erken uyudum ama uykumu alamadım.
Çalışmanızı söyledim fakat çalışmamışsınız.
HİKAYENİN ÖZELLİKLERİ
Hikayede giriş gelişme ve sonuç bölümü vardır.
Hikayede yaşanan olayın zamanı bellidir.
Hikayede yaşanmış veya yaşanabilecek olaylar anlatılır.
Hikayedeki kahramanlar halkın içinden çıkmıştır.
MASALIN ÖZELLİKLERİ
Masalda giriş gelişme ve sonuç bölümü vardır.
Masalda yaşanılan olayın zamanı belli değildir.
Masaldaki olaylar gerçek dışı ve hayalidir.
Masaldaki kahramanlar dev, cüce, cadı gibidir.
METİNDE, HİKAYEDE VE MASALDA GİRİŞ GELİŞME VE SONUÇ BÖLÜMLERİ
Okuduğumuz metinlerde, hikaye ve masallar üç bölümden oluşur. Bu bölümlere giriş, gelişme ve sonuç bölümleridir. Giriş bölümünde olayın kahramanı ve olay başlangıcı anlatılır. Gelişme bölümünde olay gelişir ve olay açıklanır. Sonuç bölümünde ise olaylar biter, sonuç çıkartacağımız açıklamalarla bitirilir.
0 yorum:
Yorum Gönder